भगवद्गितायाः व्याकरणम् – Análise gramatical da Bhagavadgītā – 18
Símbolos usados na análise gramatical:
√ – raíz verbal; ⊘ – indeclinável; m – género masculino; f – género feminino; n – género neutro; I/1 – primeira pessoa singular; II/1 – segunda pessoa singular (a numeração romana indica a pessoa, a numeração indo-arábica indica o número, que pode ser singular, dual ou plural; 1/1 – 1º caso singular; 1/2 – 1º caso dual; 1/3 – 1º caso plural; 2/1 – 2º caso singular (existem oito casos, vibhaktis, no total; 7/1 – sétimo caso singular; P – parasmaipadī; Ā – ātmanepadī; U – ubhayapadī; VA – voz ativa (kartari prayoga); VP – voz passiva.
अथ व्यवस्थितान्दृष्ट्वा धार्तराष्ट्रान् कपिध्वजः ।
प्रवृत्ते शस्त्रसम्पाते धनुरुद्यम्य पाण्डवः ॥ १.२० ॥
हृषीकेशं तदा वाक्यमिदमाह महीपते ।
पदच्छेदो (सन्धिच्छेदः) विभक्तिपरिच्छेदः पदार्थो व्युत्पत्तिश्च
अथ Ø – então, depois; व्यवस्थितान् 2/3m, वि-अव-1P√स्था + क्त – em formação (prontos para lutar) (adjetivo de धार्तराष्ट्रान्); दृष्ट्वा Ø √दृ + क्त्वा – tendo visto, avistando, vendo; धार्तराष्ट्रान् 2/3m – os filhos de Dhṛtarāṣṭra (धृतराष्ट्रस्य पुत्रान्); कपिध्वजः 1/1m – aquele que tem Hanumān na bandeira (कपिः हनुमान् ध्वजे यस्य अर्जुनस्य सः आर्जुनः); प्रवृत्ते 7/1m प्र1A√वृत्+क्त – no começo, na iminência do começo (adjetivo para शस्त्रसम्पते, सति सप्तमि); शस्त्रसम्पाते 7/1m – no encontro, na colisão das armas; धनुः 2/1n – o arco; उद्यम्य Ø उत् 1P√यम् + ल्यप् – tendo pegado; पाण्डवः 1/1m – o filho de Pāṇḍu (Arjuna); हृषीकेशं 2/1m – Hṛṣīkeśa (Senhor Kṛṣṇa) (o mestre dos órgãos dos sentidos, हृषीकानां इन्द्रियाणां ईषः हृषीकेशः); तदा Ø – depois; वाक्यम् 2/1n – discurso, frase, palavras; इदम् 2/1n सर्वनाम् इदं शब्दः) – este; आह III/1, 2P√ब्रू, लट्, forma opcional para ब्रवीति; – diz (disse); महीपते 8/1m – ó senhor da terra, ó governante da terra (Dhṛtarāṣṭra).
अन्वयः
हे महीपते, अथ प्रवृत्ते शस्त्रसम्पाते कपिध्वजः पाण्डवः व्यवस्थितान् धार्तराष्ट्रान् दृष्ट्वा धनुः उद्यम्य तदा हृषीकेशं इदं वाक्यम् आह ॥
अनुवादः
Tradução:
V.1.20 e 1.21 – Ó senhor (governante) da terra (Dhṛtarāṣṭra), então, na iminência do começo do desferir das armas, o filho de Pāṇḍu (Arjuna), aquele que tem Hanumān na sua bandeira, tendo visto os filhos de Dhṛtarāṣṭra em formação (e prontos para lutar), depois de ter pegado no seu arco, disse a Hṛṣīkeśa (Senhor Kṛṣṇa, mestre dos órgãos dos sentidos), as seguintes palavras.
