भगवद्गितायाः व्याकरणम् – Análise gramatical da Bhagavadgītā – 12

(continuação)

Símbolos usados na análise gramatical:

√ –  raíz verbal; ⊘ –  indeclinável; m – género masculino; f – género feminino; n – género neutro; I/1 – primeira pessoa singular; II/1 – segunda pessoa singular (a numeração romana indica a pessoa, a numeração indo-arábica indica o número, que pode ser singular, dual ou plural; 1/1 – 1º caso singular; 1/2 –  1º  caso dual; 1/3 – 1º  caso plural; 2/1 – 2º  caso singular (existem oito casos, vibhaktis, no total; 7/1 – sétimo caso singular; P – parasmaipadī; Ā – ātmanepadī; U – ubhayapadī; VA – voz ativa (kartari prayoga); VP – voz passiva.

तस्य सञ्जनयन्हर्षं कुरुवृद्धः पितामहः ।

सिंहनादं विनद्योच्चैः शङ्खं दध्मौ प्रतापवान् ॥ १.१२ ॥

पदच्छेदो (सन्धिच्छेदः) विभक्तिपरिच्छेदः पदार्थो व्युत्पत्तिश्

तस्य 6/1m (सर्वनाम तद्-शब्दः) – dele, a sua; सञ्जनयन् 1/1m (सम्4√जन्+णिच्+शतृ) (विशेषण, adjetivo para o avô (Bhīṣma) – causando, produzindo;  हर्षम् 2/1m – alegria, exaltação; कुरुवृद्धः 1/1m – o mais venho dos Kurus; पितामहः 1/1 – o avô (Bhīṣma); सिंहनादं 2/1m – (como) o rugido de leão (सिंहस्य नादः इव नादः इति सिंहनादः, तम्) ; विनद्य Ø (वि1√नद्+ल्यप्) – tendo soado; उच्चैः Ø (adverbio) – alto; शङ्खं 2/1m – a concha; दध्मौ III/1, (1P√ध्मा, लिट् लकार) – soprou; प्रतापवान् 1/1m, (प्र1P√तप्+मतुप् (वतुप्)) (विशेषण, adjetivo para o avô (Bhīṣma) – majestoso, aquele que tem esplendor (प्रतापः यस्य अस्ति इति प्रतापवान्).

अन्वयः

तस्य (दुर्योधनस्य) हर्षं सञ्जनयन् कुरुवृद्धः प्रतापवान् पितामहः (भीष्मः) सिंहनादं उच्चैः विनद्य शङ्खं दध्मौ ॥

अनुवादः

V.1.12 – O majestoso avô Bhīṣma, o mais velho dos Kauravas, tendo soado alto (um som) como um rugido de leão, soprou a sua concha, causando-lhe alegria (a Duryodhana).

Paulo Vieira